اینکه خود را مهمتر از بقیه بدانیم و احساس کنیم ما خود همه ایم، مانع تغییر صفت می شود. زیرا نمی توانیم از نفس اماره به مرحله بعد که نفس لوامه است برویم و مثل سدی جلوی تغییر ایستاده است و هرچه بیشتر دست و پا بزنیم، بیشتر احساس قربانی بودن به ما دست می دهد و طلبکار هم می شویم. وقتی کسی خودش را مهمتر از بقیه دید، مطمئنأ در نفس اماره است و حسش آلوده و صفاتش رذیله.

موضوع کارگاه آموزشی: وادی دهم

استاد: جناب آقای مفتون

تاریخ: چهارشنبه 1404/9/19

تیتر وادی دهم: «صفت گذشته در انسان صادق نیست، چون جاری است»

صفت چیست؟

در وجود هر کسی دو نوع صفت هست؛ یکی ذاتی و فطری که تغییرناپذیر است و دیگری صفت اکتسابی که تحت عوامل و شرایط محیط زندگی به مرور کسب می کنیم و به همین دلیل ثابت نبوده و قابل تغییر است. چنانچه می بینیم خصوصیات یک فرد در نوجوانی با کودکی او متفاوت است یا خصوصیات قبل و بعد از اعتیاد در فرد، تغییر می کند.

صفات انسانی نه تنها ثابت نیست بلکه تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارند و می توانند در طول زمان تغییر کنند. به همین خاطر، اگر به یک صفت بدی مبتلا شده ایم، مجبور نیستیم تا آخر عمر، آن صفت را همراه خود داشته باشیم، زیرا تحت یک شرایطی خاص آن صفت در ما ایجاد شده و ما می توانیم آن صفت منفی را در خود تغییر دهیم.

تغییر صفت، دو حالت دارد: اختیاری و غیراختیاری. تغییر صفت اختیاری، مثل کسی که جلسات درمان را انتخاب کرده، آموزش می بیند و می خواهد به وسیله آموزش صفات خود را تغییر بدهد. اما فردی که شروع به مصرف مواد می کند، صفاتی به دست می آورد که تا قبل از آن نداشته: پنهانکاری، دروغ گویی، زرنگ بازی و… ، زیرا قوانین بیماری اعتیاد او را مجبور کرده این صفات را کسب کند.

حال چرا بعضی افراد نمی توانند صفات خود را تغییر دهند؟

سه مقوله صفت، حس، و نفس، ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. کسی که در موقعیت نفس اماره قرار دارد، حسش آلوده است و صفات او خود به خود ضدارزشی می شود و این حتی در کلام، رفتار، گفتار تأثیر می گذارد.

اگر نفس تغییر نکند، حس تغییر نمی کند و درنتیجه صفت در همان حالت باقی می ماند. تا نفس اماره تغییر نکند، درجا می زنیم و مانع تغییر صفت می شود.

همانگونه که طبق آیات کلام اله، نفس می تواند از مرحله اماره به مرحله لوامه و بعد به مرحله مطمئنه تغییر کند، پس صفت هم می تواند تغییر کند، البته تغییر اساسی نه تغییری که تاکتیکی باشد و با قرار گرفتن در شرایطی شخص دوباره جوهره وجودی خود را نشان دهد و فهم آن خیلی مهم است و چیزی که مانع فهم این قضیه می شود و نمی گذارد روحیات گذشته خود را تغییر دهیم، 1- خودمهم بینی، 2- خودبزرگ بینی و 3- خود محور بینی است.

اینکه خود را مهمتر از بقیه بدانیم و احساس کنیم ما خود همه ایم، مانع تغییر صفت می شود. زیرا نمی توانیم از نفس اماره به مرحله بعد که نفس لوامه است برویم و مثل سدی جلوی تغییر ایستاده است و هرچه بیشتر دست و پا بزنیم، بیشتر احساس قربانی بودن به ما دست می دهد و طلبکار هم می شویم. وقتی کسی خودش را مهمتر از بقیه دید، مطمئناً در نفس اماره است و حسش آلوده و صفاتش رذیله.

از این جهت شعار اصلی ما این است: «تغییر نگاه ما مبدأ تحول ماست»، چون با نگاه آلوده، صفت هم آلوده می شود.

برای اینکه صفت تغییر کند باید در چرخه، تفکر سالم، ایمان سالم، عمل سالم، حس سالم، عقل سالم و نهایتاً عشق سالم قرار بگیریم. با طی این مراحل صفت تغییر می کند. در نفس اماره تفکر سالم نیست، چون همه چیز را به نفع خود می بینیم و اگر خوبی هم بکنیم، محاسبه شده است و تا استفاده ای برای ما نداشته باشد و سوءاستفاده از آن نکنیم، آرام نمی گیریم.

در نفس مطمئنه هم حس سالم است و هم صفت های خوب و انسانی در وجود متبلور می شود و درمان اعتیاد ما را به این حس سالم نزدیک می کند، برای همین گفته می شود درمان با ترک متفاوت است. ما اینجا هستیم نه برای ترک کردن و قطع مواد، ما اینجا هستیم تا سبک زندگی مان تغییر کند. اینجا هستیم تا از نفس اماره به سمت نفس لوامه حرکت کنیم، آنگاه مطمئناً حس تغییر کرده و صفت رذیله کمتر می شود.

وقتی تحت شرایط محیط جلسه قرار بگیریم ولی قوانین آن را رعایت نکنیم، تأثیری نمی گذارد. رعایت قوانین نوشته و نانوشته از روز اول برای این است که محیط آماده تأثیرگذاری شود و شخص را از نفس اماره به سمت نفس لوامه سوق دهد.

دوستانی که در این زمینه مشارکت نمودند:

مسافران: سعید- حسن- حجت- احسان- مهران- شهاب- یوسف- عباس-

همسفران: ابراهیمی- احمدی- بیگدلی- باقری1- توانا-