وادی دهم

تغییر صفت گذشته همه بر مبنای اختیار ماست. تا حالا اینچنین بودیم و از امروز اختیار داریم طور دیگری باشیم. حضرت علی(ع) می فرمایند اگر دو روز شما مثل هم باشد، ضرر کرده اید، اگر این را متوجه شویم که باید روز به روز از ضدارزشها به سمت ارزشها برویم، خداوند هم ما را یاری می کند، چنانچه در سوره بقره می خوانیم: «الله ولی الذین آمنوا یخرجهم من الظلمات الی النور»؛ خداوند ولی کسانی است که از ظلمت به سمت نور بروند.

موضوع کارگاه آموزشی: وادی دهم

استاد: جناب آقای مفتون

تاریخ: چهارشنبه 1402/9/29

در ابتدا رهایی دو تن از سینه سوختگان وادی اعتیاد را از بند اعتیاد به همه دوستان و خدمتگزاران و تیم کوهنوردی سروج تبریک عرض می کنم.

تیتر وادی دهم: «صفت گذشته در انسان صادق نیست، چون جاری است»

به ویژگی های هر چیزی، صفت آن چیز گفته می شود. مثلاً وقتی گفته می شود گل خوشبو، خوشبویی صفت گل است یا تخته سیاه، سیاهی ویژگی تخته است. این صفتها در یک سری از مخلوقات خداوند مثل جانوران و انسانها قابل تغییر است. مثلاً درندگی حیوانات تحت تعلیم، تبدیل به نرم خویی می شود. یعنی صفت درندگی تغییر می کند.

در هستی چیزی به نام سکون وجود ندارد و همه چیز جاری است. دلیل جاری بودن انسان هم همین است. انسان همانند هستی در حال حرکت است و اگر انسانی در جهت مثبت حرکت نکند، مطمئناً دارد در جهت منفی حرکت می کند و اگر برای آن کاری نکند، نه تنها در همان ضدارزشی نمی ماند، بلکه هر لحظه سقوط بیشتری می کند و به قعر ظلمات کشیده می شود.

چیزی که مانع تغییر صفت ما به سمت مثبت هاست، عادت است. اگر به یک خصیصه ضدارزشی عادت کرده باشیم و به خودمان حق بدهیم، چون عادت دارم، پس باید این چنین بمانم نمی گذارد در جهت مثبت ها تغییر کنیم. به این دلیل در ورودی نوشته شده، تغییر نگاه ما، مبدأ تحول ماست؛ چون ما به تغییر صفت نیاز داریم. وادی دهم مثل شمشیر دولبه است. یک لبه می تواند ما را امیدوار کند و رو به جلو ببرد و یک لبه هم می تواند ما را در ناامیدی و خفا نگه دارد.

اما این صفتها چگونه باید تغییر کند؟

برای اینکه صفتی در ما تغییر کند، اول باید حس ما تغییر کند، چون هر چیزی از حس شروع می شود. برای تغییر حس لازم است که حس های منفی مثل حسادت، بدبینی، نگاه منفی، کینه، نفرت، دنبال ناجی بودن و… را از دست بدهیم. برای عوض شدن حس لازم است ابتدا تغییر نگاه و سپس تبدیل اتفاق بیفتد تا ترخیص شویم.

پس اگر هدف ما از اینجا آمدن فقط قطع دارو و مواد باشد و حس های منفی خود را از دست ندهیم، حتی اگر به قطع دارو هم برسیم، درمان نشده ایم. چون تغییر نگاهی رخ نداده است. تمام تلاش تفکر سروج برای تغییر حس و تغییر نگاه است تا تبدیل صورت گیرد. آهن، در معرض آهنربا جذب می شود ولی اگر همین فلز، به یک فلز آلیاژی تبدیل شود، دیگر جذب آهنربا نمی شود، این می شود تبدیل و ما هم اینگونه باید باشیم، آن موقع است که صفت گذشته را بدون هیچ زور زدن و فشاری تغییر می دهیم. یعنی خود به خود دیگر جذب مسائل ضدارزشی نمی شویم. دیگر نمی توانیم غیر صراط مستقیم راهی را انتخاب کنیم. وقتی تزکیه شدیم، از بندهای شیطانی ترخیص می شویم.

وادی دهم قانون است و به ما می گوید تا اعمال و رفتارهای گذشته تو که ویژگی و صفت توست تغییر نکند، به نتیجه نمی رسید. انسان موجود پیچیده ای است و هر کسی به نحوی و به شکلی این ویژگی ها را دارد، ولی عیان نمی کند، چون خودش هم نمی داند که غرق در آنهاست و فکر می کند کار درست انجام می دهد. مثل همه ما که غرق در هوا هستیم و آن را نمی بینیم و با فرو بردن سر خود زیر آب، هوا را درک می کنیم. اما طبق این وادی، انسان با موهبت اختیاری که دارد می تواند آن صفات را تغییر دهد. اختیار انجام هر کاری با ماست ولی نتیجه ای که بر اثر انجام دادن آن کار برای ما رقم می خورد، جبر است. مصرف کننده به اختیار اولین بار مواد مصرف کرد، ولی معتاد شدن و مشکلات زندگی جبری بود که به واسطه آن انتخاب، بر او وارد شد و خارج از اراده است.

هیچ انسانی مجبور نیست تا آخر عمر همان که هست باقی بماند. زیرا خداوند به انسان اختیار داده است. تغییر صفت گذشته همه بر مبنای اختیار ماست. تا حالا اینچنین بودیم و از امروز اختیار داریم طور دیگری باشیم. حضرت علی(ع) می فرمایند اگر دو روز شما مثل هم باشد، ضرر کرده اید، اگر این را متوجه شویم که باید روز به روز از ضدارزشها به سمت ارزشها برویم، خداوند هم ما را یاری می کند، چنانچه در سوره بقره می خوانیم: «الله ولی الذین آمنوا یخرجهم من الظلمات الی النور»؛ خداوند ولی کسانی است که از ظلمت به سمت نور بروند. اگر دعا مستجاب نمی شود و خداوند یاری نمی کند، مطمئناً هنوز در ظلمت هستیم، حال هرچقدر هم بلد باشیم نقش بازی کنیم.